Sâu cuốn lá nhỏ, tên khoa học là Cnaphalocrosis medinalis Guenee.
* Tác hại:
- Sâu non mới nở ra trú ở những bao lá cũ hoặc nách bẹ lá, cuối tuổi 2 sâu bắt đầu cuốn mép lá lúa và gây hại ở bên trong, ăn phần diệp lục của biểu bì lá, sâu cuối tuổi 3- tuổi 5 sức ăn mạnh hơn, sâu cuốn dọc theo lá thành bao lá ăn hết biểu bì lá làm cho lá xơ xác chuyển sang màu trắng;
- Mật độ sâu cuốn lá cao sẽ có nguy cơ làm giảm nghiêm trọng năng suất lúa, nhất là khi sâu non sâu cuốn lá nở rộ và gây hại ở giai đoạn lúa làm đòng.
* Đặc điểm hình thái và quy luật phát sinh:
- Trứng hình bầu dục, dẹt, màu trắng trong, có vân mạng lưới rất nhỏ, đẻ cả ở mặt trên và mặt dưới lá (nhưng chủ yếu ở mặt trên lá).
- Sâu non có 5 tuổi: Sâu non tuổi mới nở có kích thước rất bé chỉ bằng đầu tăm, màu trắng trong, đầu màu nâu đen; sâu non từ tuổi 2 chuyển sang màu trắng xanh, cuối tuổi 5 sâu chuyển sang màu vàng;
- Nhộng: Màu nâu đỏ, hình bầu dục dài;
- Con trưởng thành: Có màu vàng nâu, mép trước cánh trước màu nâu đen, trên cánh có vân ngang. Trưởng thành có tính hướng sáng mạnh, nhộng vũ hóa về đêm, ban ngày ẩn nấp, bị khua động thì bay rập rờn bằng chiều cao ngọn cây lúa.
- Vòng đời của sâu cuốn lá nhỏ từ 30-35 ngày: Trứng 6-7 ngày, sâu non 15-25 ngày, nhộng 6-8 ngày, thời gian vũ hóa đến đẻ trứng 2 – 4 ngày.
* Biện pháp phòng trừ:
- Bón cân đối NPK, không nên bón quá nhiều đạm, hạn chế sử dụng đạm đơn, dùng bảng so màu lá lúa nếu thấy lá lúa màu xanh không nên bón thúc đạm;
- Điều chỉnh mật độ gieo cấy hợp lý, vệ sinh đồng ruộng và diệt trừ cỏ dại là nơi trú ngụ qua đông;
- Theo dõi chặt chẽ diễn biến của các lứa sâu. Khi phát hiện mật độ sâu cao (50 con/m2 ở giai đoạn đẻ nhánh và 20 con/m2 ở giai đoạn đòng - trỗ) thì có thể sử dụng một trong số các loại thuốc: Vayego 200SC, Emaben 3.6WG, Takumi 20EC, Virtako 40WG, Oman 2EC, Dylan 2EC, Obaone 95WG, Sunset 300WG, Voliam Targo 63SC, để phun. Khi phun thuốc tuân thủ nguyên tắc 4 đúng
Lưu ý: Nên phun khi sâu đang ở tuổi 1-2 sẽ hiệu quả hơn
Những nơi có mật độ sâu cao, rải lứa nên phun kép (lần 2 cách lần1 khoảng 5 ngày), hoặc phun xong gặp mưa thì phải phun lại.
Nguyễn Hưng - Chi cục TT-BVTV