Mô hình sản xuất lúa gieo khô được thực hiện tại các xứ đồng xóm Khê Thượng, Khê Thuận, Khê Bình, Đồng Lớn, Phú Triên của 2 xã Tịnh Khê và Tịnh Sơn, diện tích 150 ha, với hơn 420 hộ tham gia. Giống lúa sử dụng trong mô hình là ĐT 34, Hương Cốm, Xi23, VN121, VT-NA2; lượng giống gieo sạ từ 3-4 kg/sào. Trà 1 gieo từ ngày 18/5 - 25/5; trà 2 từ ngày 25 - 30/5.
Trong quá trình thực hiện mô hình, Trạm khuyến nông huyện đã phối hợp với HTXNN Tịnh Khê, Tịnh Sơn hướng dẫn bà con nông dân tham gia mô hình làm bờ, dọn mương, bón phân, cày ruộng, băm đất tơi xốp. Nếu ruộng có lượng lúa rơi vãi trong vụ thu hoạch lúa Đông xuân 2010-2011 tỷ lệ 1% theo quy trình của thiết kế máy thu hoạch lúa (tiêu chuẩn kỹ thuật cơ khí) thì không cần rãi giống. Và ngược lại, nếu ruộng có độ rơi vãi thấp thì rãi thêm giống thu hoạch ngay trên cùng chân ruộng, rãi từ 2 - 3 kg/sào là vừa (vào đợt băm đất lại lần thứ hai), lên băng liếp kích thước 1,2 mét, làm bờ quay như quy trình kỹ thuật gieo sạ lúa nước; sau đó cắm nêu không cho trâu bò qua lại dẵm phá. Nước Thạch Nham về đồng khi lúa đã được 21 - 30 ngày sau gieo tùy theo vị trí địa lý và thời gian gieo sạ của từng vùng, cũng như kế hoạch điều tiết nước của Trạm Quản lý thủy nông số 2 cho từng xứ đồng. Khi có nước bà con nông dân cho nước vào ruộng vừa đủ và tiến hành trộn thuốc cỏ Sirius với phân để bón thúc đợt 1; chăm sóc bình thường như quy trình chăm sóc gieo sạ lúa nước.
Về qui trình phân bón (tính cho 1 sào= 500 m2), bón lót 300 - 400 kg Phân chuồng hoai mục + 20 kg phân lân. Bón thúc, tùy theo thời điểm có nước trong ruộng mà thời gian bón cụ thể cho từng diện tích cũng khác nhau. Thúc lần 1 từ 20 - 30 ngày sau gieo, bón 3 - 5 kg Urê + 3 kg kali. Thúc lần 2 từ 45 - 50 ngày sau gieo đối với giống lúa dài ngày như Xi23, NX30 và 35 - 40 ngày sau gieo đối với giống lúa ngắn ngày (ĐT34, Hương Cốm), bón 2 kg Urê + 2 kg NPK Philip, hoặc bón 7 kg BT 2 (Phân bón NPK chuyên dùng cho lúa nhãn hiệu Mặt Trời). Thúc lần 3 khi lúa có đòng 1 cm, bón 1 - 2 kg Urê + 3 - 4 kg kali, hoặc bón 8 kg BT3 (phân bón NPK chuyên dùng cho lúa nhãn hiệu Mặt Trời).
Ông Tôn Long An ở thôn Tây, xã Tịnh Sơn cho biết, vụ hè thu 2011 gia đình ông đã thực hiện mô hình gieo khô trên xứ đồng Phú Triên với diện tích 5 sào. Theo ông An, đối với cây lúa gieo rất tiện, lợi công. So với cây lúa sạ thì lúa gieo khô ít sâu bệnh, suốt vụ lúa vừa rồi chỉ bơm 1 lứa sâu cuốn lá, năng suất ước đạt 65 tạ/ha. Không riêng gì cá nhân ông mà rất nhiều nông dân trong xã cũng thích mô hình này. Nhờ thực hiện theo đúng các quy trình kỹ thuật mà Trạm khuyến nông huyện hướng dẫn nên đến nay lúa sinh trưởng phát triển khỏe, đẻ nhánh sớm, thấp cây, nhiều dãnh/khóm, có màu xanh đặc trưng suốt cả vụ, sạch sâu bệnh, chống đỗ ngã vì trong thời gian gieo khô có gốc và rễ lúa phát triển mạnh, ăn sâu trong đất. Theo kết quả đánh giá tại hội nghị hội thảo đầu bờ mô hình lúa gieo khô vừa tổ chức tại xã Tịnh Sơn, các đại biểu tham dự hội nghị đánh giá cao hiệu quả của mô hình, năng suất ước đạt từ 66,4-74,2 tạ/ha, cao hơn so với chỉ tiêu đề ra từ 6,4 – 14,2 tạ/ha và cao hơn so với sản xuất lúa gieo sạ nước sử dụng giống ngắn ngày theo cơ cấu lùi lịch thời vụ sau ngày 30/5/2011, năng suất cao hơn năng suất lúa bình quân toàn huyện 14 tạ/ha.
Ông Bùi Văn Thành- Chủ nhiệm HTX kinh doanh dịch vụ xã Tịnh Sơn cho biết: Địa phương đưa vào thực hiện mô hình gieo khô đã giải quyết được mấy vấn đề, thứ nhất là đất được phơi ải, thứ hai là lúa gieo có ưu điểm chống ngã đổ, giảm chi phí đầu tư phân thuốc cho bà con nông dân, giải quyết kịp thời vụ.
Anh Nguyễn Văn Diên ở thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê cho biết, thực hiện khuyến cáo của Trạm khuyến nông huyện gia đình anh gieo khô 1 sào, năng suất lúa gần 70 tạ/ha. Ưu điểm của mô hình là giảm thuốc cỏ, giảm phân bón, giảm giống, chủ động sản xuất ở những vùng thiếu nước Thạch Nham.
Cá biệt có hộ ông Nguyễn Hồng Sinh không sử dụng giống mà từ nguồn giống rơi rụng vụ Đông Xuân sau khi làm đất giữ lại và chăm sóc, cho nên độ đồng đều thuần nhất, năng suất lúa trên 60 tạ/ha.
Ông Phan Quang Hùng- Trưởng Trạm khuyến nông huyện Sơn Tịnh cho biết: Mô hình sản xuất lúa gieo khô tại huyện Sơn Tịnh là mô hình mới. Việc tổ chức thực hiện mô hình lúa gieo khô là hoàn toàn đúng đắn vì giảm được áp lực về thời vụ, nước tưới, giải quyết được lịch thời vụ gieo sạ và cơ cấu giống. Đồng thời, cải tạo được lý hóa tính của môi trường đất, tăng độ phì, chống lúa đỗ ngã, làm cho lúa sinh trưởng phát triển khỏe, tiết kiệm được chi phí sản xuất như giống, vật tư phân bón, thuốc trừ sâu, nước tưới và công lao động. Mô hình đã đạt kết quả khả quan, nông dân đều đồng tình ủng hộ. Trong thời gian đến Trạm sẽ tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo thực hiện trong vụ mùa sắp đến đạt kết quả tốt hơn. , cần được tiếp tục nghiên cứu, khảo nghiệm để giúp bà con nông dân giảm bớt áp lực trong thời vụ sản xuất.
Vừa qua, Trạm Khuyến nông huyện Sơn Tịnh đã tổ chức Hội nghị đầu bờ, tham quan mô hình sản xuất lúa gieo khô tại xã Tịnh Khê và Tịnh Sơn để đánh giá ưu điểm và khắc phục những tồn tại và áp dụng vào sản xuất ở những mùa vụ tiếp theo.