Chiều 16/9, Bộ Ngoại giao phối hợp với Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA) và Báo Điện tử Tin nhanh Việt Nam (VnExpress) tổ chức Diễn đàn Chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam 2021 với chủ đề: “Bắt kịp các xu thế thị trường, phát huy vai trò trụ đỡ của nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch và hậu đại dịch COVID-19”. Trong khuổn khổ sự kiện, Triển lãm quốc tế nông nghiệp Việt Nam 2021 (AgriTech Expo 2021) được khai mạc theo hình thức trực tuyến và thực tế ảo.

 

      Tham dự Diễn đàn, về phía Việt Nam có Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, lãnh đạo các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, các Hiệp hội doanh nghiệp và doanh nghiệp; các Đại sứ, trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài.

      Về phía quốc tế có đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam; đại diện một số viện nghiên cứu, các tổ chức kinh tế - xã hội, các chuyên gia trong và ngoài nước trong lĩnh vực chuyển đổi số nông nghiệp đến từ Nhật Bản, Hà Lan, Israel, Ngân hàng Thế giới, Tập đoàn tài chính Quốc tế IFC… cũng như đại diện các hiệp hội doanh nghiệp và doanh nghiệp.

      Tham dự diễn đàn tại đầu cầu Hải Dương có đồng chí Phạm Xuân Thăng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh chủ trì cùng các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các đồng chí Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, lãnh đạo các sở, ngành, lãnh đạo Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh và đại diện một số Doanh nghiệp, HTX cùng tham dự diễn đàn.

      Phát biểu tại Diễn đàn đồng chí Phạm Xuân Thăng nhấn mạnh: Trước hết chúng tôi cảm ơn Bộ ngoại giao đã cho chúng tôi có cơ hội tham gia Diễn đàn chuyển đổi số trong nông nghiệp Việt Nam 2021- chúng tôi thấy rằng đây là một diễn đàn có ý nghĩa rất thiết thực và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay khi mà chúng ta đang thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch Covid-19, vừa phát triển kinh tế.

Hải Dương nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Đồng bằng Bắc Bộ, được thiên nhiên ban tặng, có điều kiện tự nhiên, rất thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, hiện nay toàn tỉnh đang duy trì 75.000 ha đất nông nghiệp trong đó có 56.000 ha đất lúa, gần 10.000 vải thiều và các cây loại ăn quả khác.

 Trong những năm gần đây, nông nghiệp Hải Dương đang có sự chuyển dịch cơ cấu tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hữu cơ đem lại những hiệu quả rất rõ nét; trong đó việc ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp là một điểm sáng bước đầu đã đem lại những kết quả rất đáng mừng. Trong lĩnh vực trồng trọt, đã có một số diện tích có hệ thống camera giám sát và thiết bị cảm biến tự động kết nối điện thoại thông minh để điều khiển bón phân, tưới nưới tự động từ xa; một số diện tích thủy sản có hệ thống quan trắc, cho ăn, điều chỉnh tự động kết nối điện thoại thông minh.

Trong đợt dịch thứ 3, Hải Dương là nơi dịch bệnh Covid-19 bùng phát và lan rộng nặng nề nhất trong cả nước, kéo dài trong 62 ngày từ 27/1 - 1/4 với 726 ca mắc Covid-19; toàn tỉnh phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 trong 16 ngày. Trong thời điểm đó, Hải Dương có khối lượng rất lớn sản phẩm nông nghiệp cần tiêu thụ, đặc biệt là sản phẩm cây rau màu vụ đông, nhưng lại gặp vô vàn khó khăn, do lưu thông hàng hóa bị tắc nghẽn vì các biện pháp phòng chống dịch. Trong bối cảnh đó, chính nhờ ứng dụng chuyển đổi số đã góp phần quan trọng thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Nhờ việc đưa các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh lên các nền tảng số như: báo chí điện tử, các mạng xã hội như Face Book, Zalo…đã giúp cho nông sản tiêu thụ khá dễ dàng và vẫn giữ được giá, đồng thời vẫn bảo đảm được an toàn với dịch bệnh.

          Đặc biệt, vụ vải thiều năm nay, Hải Dương được mùa lớn, với sản lượng khoảng 55.000 tấn nhưng lại thu hoạch đúng vào thời điểm dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp ở các địa phương lân cận và một số địa phương khác trong cả nước làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng tiêu thụ vải. Trong bối cảnh đó, tỉnh Hải Dương đã chủ động áp dụng một loạt các giải pháp hỗ trợ nông dân, như: hướng dẫn các hộ sản xuất vải theo tiêu chuẩn quốc tế theo quy trình GlobalGAP và VietGAP tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất từ khâu trồng, chăm sóc và bảo quản, nên chất lượng quả vải được nâng cao, không còn dư lượng thuốc trừ sâu bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu; cùng với đó tỉnh đã rất tích cực ứng dụng chuyển đổi số vào sản xuất và tiêu thụ quả vải, như cấp mã số vùng trồng cho 52 vùng vải phục vụ xuất khẩu; tất cả sản phẩm vải bán ra thị trường cả trong và ngoài nước đều được dán tem QR code truy xuất nguồn gốc. Tỉnh đã phối hợp với Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn tổ chức hội nghị xúc tiến thương mại vải thiều và các nông sản tiêu biểu kết nối trực tuyến với 36 điểm cầu với 5 điểm cầu trong nước và 31 điểm cầu nước ngoài ở 12 quốc gia; quả vải thiều đã được quảng bá rộng rãi qua truyền hình, các trang thông tin điện tử, các mạng xã hội, như: zalo, facebook, youtube. Nhờ những nỗ lực đó, đặc sản vải thiều với chất lượng thơm ngon, khác biệt đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử nổi tiếng như: Lazada, Tiki, Shopee, Sendo, Alibaa, Voso, Viettelpost và được tiêu thụ rất tốt. Nhờ có chuyển đổi số, quả vải thiều đặc sản của Hải Dương đã được tiêu thụ dễ dàng được mùa, được giá trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, được thị trường trong nước và quốc tế tiếp nhận, đánh giá cao, ngoài thị trường truyền thống là Trung Quốc, còn xuất khẩu khoảng 2000 tấn đi các thị trường mới, như: Thái Lan, Nhật Bản, Mỹ, Úc, EU, Singapore…. Giá trị kinh tế của quả vải đem lại là 1.478 tỷ đồng, gấp hơn 2 lần so với năm 2020. Dù 6 tháng đầu năm 2021, bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nặng nề, song giá trị sản xuất nông nghiệp của tỉnh vẫn tăng 7,3%, đây là 1 thắng lợi kép trong sản xuất nông nghiệp.

          Từ những bước đi đầu tiên rất thuyết phục của ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp đã giúp cho Hải Dương rút ra được bài học kinh nghiệm. Đó là chuyển đổi số là một xu thế tất yếu cần phải nhanh chóng nắm bắt lấy thời cơ phát triển do chuyển đổi số mang lại. Thực tế đã cho thấy, chuyển đổi số là công cụ hữu hiệu tạo ra những giá trị gia tăng mới của nông sản, làm cho năng suất lao động, chất lượng sản phẩm nông nghiệp tăng lên đáng kể; chuyển đổi số kết nối thuận lợi giữa sản xuất với tiêu dùng, giữa doanh nghiệp với nông dân, bất chấp những khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra.

Để thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp cần phải có sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy cho người dân về chuyển đổi số; cùng với đó cần phải thu hút được sự đầu tư của các doanh nghiệp, đẩy mạnh phong trào khởi nghiệp nông nghiệp số. Huy động và phát huy tốt các nguồn lực trong xã hội phục vụ cho chuyển đổi số.

          Hải Dương đã lựa chọn con đường phát triển theo hướng tăng trưởng xanh và chuyển đổi số; gọi tắt là Xanh - Số. Phát triển nhanh và bền vững theo hướng tăng trưởng xanh và chuyển đổi số là chiến lược phát triển xuyên suốt, bao trùm của tỉnh. Vào tháng 3/2021, tỉnh đã ban hành nghị quyết chuyên đề về chuyển đổi số, cùng với triển khai 3 dự án lớn về chuyển đổi số. Với mục tiêu, tới năm 2025 kinh tế số chiếm 20% GRDP, từng bước hình thành đồng bộ cả 3 trụ cột: kinh tế số, chính quyền số, xã hội số.

 Vừa qua, tỉnh đã ký thỏa thuận hợp tác chuyển đổi số giai đoạn 2021 - 2025 với Tập đoàn FPT với 7 chương trình hợp tác toàn diện trên các lĩnh vực. Trong đó có nội dung FPT phối hợp, hỗ trợ cho tỉnh Hải Dương tổ chức truyền thông; hỗ trợ thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, chuyển đổi số cho doanh nghiệp và hộ gia đình, trong đó có mục tiêu thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp.

Để chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp thành công, tỉnh Hải Dương trân trọng đề nghị các bộ, ban, ngành trung ương một số nội dung như sau:

1. Đề nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT tham mưu Chính phủ có các cơ chế, chính sách nhằm hỗ trợ các địa phương đẩy mạnh chuyển đổi số, trong đó thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển trong bối cảnh tình hình mới. Ứng dụng sâu rộng chuyển đổi số vào trong sản xuất nông nghiệp, như ứng dụng công nghệ số để tự động hóa các quy trình sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện sản xuất của địa phương; xây dựng hệ thống dữ liệu lớn của ngành nông nghiệp; Xây dựng mạng lưới quan sát, giám sát tích hợp trên không và mặt đất phục vụ các hoạt động nông nghiệp. Thúc đẩy cung cấp thông tin về môi trường, thời tiết, chất lượng đất đai để người nông dân nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng; hỗ trợ chia sẻ các thiết bị nông nghiệp qua các nền tảng số. Thực hiện chuyển đổi số trong công tác quản lý để có các chính sách, cơ chế điều hành kịp thời phát triển nông nghiệp như dự báo, cảnh báo thị trường, quản lý quy hoạch. Tích hợp giữa sản xuất và lưu thông dựa trên hệ thống chợ thương mại điện tử, chợ thông minh và các ứng dụng logistic.

2. Hỗ trợ địa phương về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh. Xây dựng hệ thống dữ liệu BigData và các ứng dụng dùng chung của ngành nông nghiệp. Từng bước hình thành hệ sinh thái nông nghiệp số.

3. Tạo điều kiện cho các địa phương tiếp cận và ứng dụng khoa học kỹ thuật mới, công nghệ sản xuất, trình độ quản lý tiên tiến, nhất là trong hình thành mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, dựa trên nền tảng công nghệ số.

4. Giới thiệu các doanh nghiệp nông nghiệp, doanh nghiệp đẩy mạnh hợp tác và đầu tư trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Nhất là lĩnh vực sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; bảo quản, chế biến nông sản; tiêu thụ và xuất khẩu nông sản.