Để nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, quá trình hoàn thiện, duy trì các tiêu chí sản phẩm OCOP và phát triển sản phẩm sau khi được cấp Giấy chứng nhận OCOP đối với các chủ thể tham gia Chương trình OCOP, từ ngày 12/7/2021 đến ngày 16/7/2021, Chi cục Phát triển nông thôn đã xây dựng Kế hoạch và phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT các huyện: Cẩm Giàng, Gia Lộc, Thanh Hà, Tứ Kỳ, Phòng Kinh tế thành phố Hải Dương, thị xã Kinh Môn tiến hành kiểm tra tại các cơ sở sản xuất kinh doanh có sản phẩm đạt chứng nhận OCOP năm 2019 và 2020.

 

Qua kiểm tra cho thấy, bước đầu các chủ thể đã có cái nhìn tích cực về sản phẩm, Chương trình OCOP, thấy được sự quan tâm, ủng hộ của các cấp, ngành, địa phương. Các chủ thể cũng đánh giá người tiêu dùng, đối tác bước đầu tin dùng sản phẩm OCOP hơn, sản phẩm OCOP có khả năng nhận diện thương hiệu tốt hơn, sức cạnh tranh trên thị trường của sản phẩm OCOP tốt hơn. Nhờ đó mà giá trị các sản phẩm OCOP ít nhiều đã được nâng lên.

 

Về việc thực hiện các tiêu chí đánh giá của sản phẩm OCOP và phát triển sản phẩm mới: tổng hợp kết quả có 41/41 sản phẩm đều được duy trì, áp dụng các tiêu chí sản phẩm OCOP, 12/41 sản phẩm đang hoàn thiện và định hướng phát triển sản phẩm áp dụng các quy trình sản xuất công nghệ tiên tiến (ISO, HACCP, GAP), sản xuất theo phương pháp hữu cơ như: sản phẩm muối vừng dinh dưỡng sản xuất áp dụng theo quy trình HACCP, sản phẩm cải Kale sản xuất theo phương pháp hữu cơ, bánh đậu xanh Hải Dung sản xuất theo tiêu chuẩn ISO, Bắp cải Tân Minh Đức sản xuất theo tiêu chuẩn Globalgap.... Một số chủ thể còn dự kiến mở rộng sản xuất và có ý tưởng phát triển sản phẩm mới từ sản phẩm OCOP như rươi đốt, mắm rươi, mắm cáy từ sản phẩm OCOP rươi, cáy cấp đông; các sản phẩm chế biến sau sản phẩm OCOP Gạo bãi rươi.

Về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các cơ sở: Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, phần lớn các cơ sở đều phải cắt giảm sản lượng, thu hẹp sản xuất. Nhưng đây cũng là dịp để các cơ sở đánh giá, điều chỉnh, cơ cấu lại hoạt động sản xuất kinh doanh của mình để thích ứng hiệu quả hơn trong tình cảnh tương tự có thể xẩy ra trong tương lai; có thời gian để đầu tư nâng cấp, hoàn thiện hệ thống nhà xưởng, thiết bị, dây chuyền, máy móc... để phục vụ sản xuất, gia tăng sản lượng khi tình hình dịch Covid-19 ổn định trở lại. Tổng hợp kết quả kiểm tra có 08/15 cơ sở đã, đang và có kế hoạch mở rộng nhà xưởng sản xuất, dây chuyền, máy móc thiết bị, văn phòng làm việc.

Về tình hình tiêu thụ sản phẩm OCOP: thị trường tiêu thụ các sản phẩm OCOP rộng khắp trong tỉnh và một số tỉnh ngoài, chủ yếu tập trung ở Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh và một số tỉnh miền Nam, có sản phẩm xuất khẩu ra nước ngoài với các hình thức đa dạng như tiêu thụ qua các kênh hiện đại như hệ thống siêu thị, sàn thương mại điện tử, qua kênh truyền thống như thương lái, hệ thống đại lý, các bếp ăn tập thể và bán lẻ trực tiếp. Đối với kênh tiêu thụ truyền thống, đa phần các sản phẩm như Bưởi Thanh Hồng, Bắp cải Tân Minh Đức, Cà rốt tươi.... vẫn được tiêu thụ chủ yếu qua thương lái và bán lẻ trực tiếp. Đối với các sản phẩm được tiêu thụ qua các kênh tiêu thụ hiện đại như các hệ thống siêu thị Big C, Metrol, Intimex như: các sản phẩm OCOP (rau muống, rau mùng tơi, quả mướp, cà chua...) của Công ty TNHH MTV Rau củ quả Thanh Hà, dưa thơm vân lưới của HTXDVNN Tân Minh Đức... ưu điểm của hình thức này là doanh số bán ra lớn, nhưng yêu cầu chất lượng, vận chuyển, bảo quản rất khắt khe, lợi nhuận thu được không nhiều. Một số sản phẩm OCOP cũng đã được đưa vào hệ thống cửa hàng OCOP trong và ngoài tỉnh như: sản phẩm bánh đậu xanh mật ong Việt Hương, bánh đậu xanh rồng vàng Việt Hương; Rươi, cáy cấp đông; Bánh đa cá rô đồng ăn liền...

Bên cạnh một số kết quả đạt được nêu trên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 kéo dài nên tình hình sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm OCOP năm 2019, 2020 gặp rất nhiều khó khăn, thách thức: Chi phí sản xuất tăng cao, tiêu thu sản phẩm khó khăn, nhiều cơ sở phải cắt giảm lao động, sản lượng, sản xuất cầm chừng, cá biệt có nơi có sản phẩm phải dừng sản xuất. Công tác thông tin, tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về các sản phẩm OCOP, về Chương trình OCOP chưa được thường xuyên, liên tục, chưa thực sự hiệu quả. Sự hiểu biết của người dân, người tiêu dùng, các đối tác về các sản phẩm OCOP còn hạn chế, chưa được nhiều, chưa được sâu rộng; Một số chủ thể còn coi đây là chương trình đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước nên còn tư tưởng trông chờ.

Để khắc phục khó khăn, thách thức nêu trên, thực hiện tốt hơn Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh, trong thời gian tới cần có sự quan tâm, chung tay vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cấp các ngành từ tỉnh đến cơ sở. Đối với các chủ thể tham gia OCOP, cần xác định rõ sự hỗ trợ của nhà nước là quan trọng, có tác động thúc đẩy, nhưng phải tự lực là chính; cần tiếp tục duy trì, từng bước hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí sản phẩm OCOP. Đặc biệt đối với các chủ thể là các HTX, cần tăng cường liên kết, gắn kết chặt chẽ hơn, thực chất hơn nữa giữa các thành viên để làm tăng giá trị, sức mạnh của tập thể, gia tăng lợi ích của các thành viên./.